کلید محافظ جان
امروزه در ساختمان، ایمنی و حفاظت جان افراد بسیار اهمیت داده میشود بطوری که سازمان نظام مهندسی کشور الزاماتی را لحاظ کرده است که تمامی ساختمان ساز ها ملزم به انجام آنها باید باشند. یکی از این الزامات قرار گیری کلید محافظ جان در هر واحد ساختمانی میباشد. در واقع این نوع از کلید ها جهت حفاظت از جان افراد استفاده میشود و وظیفه تشخیص جریان نشتی برق و قطع آن را برعهده دارند، با این عملکرد از ایجاد شوک در اثر تماس غیر مستقیم با برق و ایجاد آسیب به لوازم برقی و الکترونیکی جلوگیری می‌کنند.
در ادامه این مقاله نحوه عملکرد کامل، نکات مهم در نصب، مشخصات کلید محافظ جان و برندهای معروف در عرصه تولیدات این محصول را بررسی خواهیم کرد. در انتهای مقاله نیز به بحث در خصوص شیوه عملکرد کلید محافظ جان در ساختمان های فاقد چاه ارت خواهیم پرداخت، با سایت گردسوز همراه باشید.
نحوه عملکرد کلید محافظ جان
این کلید با نام محافظ نشتی جریان یا (Residual Current Circuit Breaker) RCCB شناخته میشود. کلید محافظ جان، جریان سیم های رفت و برگشت را با یکدیگر مقایسه می‌کند، در صورت وجود اختلاف در جریان این دو سیم، مدار را قطع می نماید. در واقع با تشخیص جریان نشتی غیرمجاز کلید های محافظ جان به سرعت تجهیزات و اشخاص را در مقابل خطرات احتمالی حفظ می‌کنند.
انواع کلید محافظ جان
کلید محافظ جان در دو نوع RCCB و RCBO می باشد که نوع RCCB جهت نشتی جریان بکار میرود و بعد از یک کلید اصلی قرار میگیرد، ولی نوع RCBO که به کلید محافظ جان ترکیبی نیز شناخته میشود علاوه بر نشتی جریان، اتصال کوتاه را نیز ساپورت می کند و دیگر نیاز به کلید اصلی ندارد.
راهنمای نصب کلید محافظ جان تکفاز
طریقه نصب کلید محافظ جان تکفاز همانطور که گفته شد به این صورت است که در صورت استفاده از کلید محافظ جان RCCB، قبل از کلید باید یک کلید اصلی مانند کلید مینیاتوری قرار گیرد و در صورت انتخاب نوع ترکیبی آن دیگر نیاز به کلید اصلی جهت اتصال کوتاه ندارد، بهتر است کلید محافظ جان نیز مشابه شیوه نصب کلید مینیاتوری، روی ریل واقع شوند. توجه داشته باشید در برخی از انواع کلیدهای محافظ جان، جایگاه فاز و نول متفاوت است که باید به این نکته توجه کرد چون در عملکرد آن تاثیر گذار است، پس از اتمام نصب تست کلید محافظ جان را نیز فراموش نکنید.
تعدادی از نکات مهمی که در حین نصب باید توجه داشته باشید عبارتند از:
این اتفاق نشان دهنده وجود نشتی برق در مدار و یا سیم‌کشی است، در این مواقع دوشاخه کلید وسایل برقی را از پریز بکشید و کلید محافظ جان را مجدد نصب نمایید تا از بروز هرگونه خطر و مشکل جلوگیری شود.
در این صورت مشکل در رابطه با وسایل برقی نیست بلکه بیشتر مربوط به سیم کشی های ساختمانی است، تا زمانی که این نشتی برطرف نشود امکان نصب کلید محافظ جان وجود ندارد، در چنین مواقعی فردی متخصص باید سیم کشی کلی را مورد بررسی قرار دهد.
در این صورت مشکل مربوط به سیم کشی ساختمان نیست، بلکه باید آن را در وسایل برقی جستجو کرد. برای رفع این مشکل پیش از نصب باید تک تک وسایل برقی را به نوبت به برق وصل کرده و امتحان کنید، اگر وسیله ای به برق وصل شده و کلید قطع شود، در این صورت جریان نشتی برق این وسیله باید تعمیر شود.
راهنمای نصب کلید محافظ سه فاز
نحوه نصب سه فاز این کلید به این صورت است که ابتدا یک کلید اصلی مانند کلید مینیاتوری سه فاز جهت حفاظت از اتصال کوتاه قرار می گیرد سپس محافظ جان سه فاز را بعد آن نصب می کنید و کلیه سیم کشی جهت توزیع برق بعد از محافظ جان صورت می گیرد، که در زیر نمای سیم کشی آن می توانید مشاهده کنید.
مشخصات فنی کلید محافظ جان
در حین خرید و نصب کلیدهای محافظ جان به مشخصات آن نیز توجه کافی را داشته باشید، اولین قسمت این محصولات ورودی و خروجی کلید است، ورودی کلید معمولا در قسمت بالا و خروجی آن در قسمت پایین کلید میباشد، دکمه Test واقع شده روی کلید نیز برای بررسی عملکرد قرار گرفته است، در پشت این کلید قسمتی خالی وجود دارد که برای قرارگرفتن روی ریل تعبیه شده است، علاوه بر این مورد تعدادی ویژگی مهم دیگر وجود دارد که عبارتند از:
- جریان نامی مدار: In – ولتاژ نامی مدار: Un
- جریان حساسیت نشت: 30 mA
- 1 ↔ O : 1 وصل بودن و 0 قطع بودن کلید را نشان می‌دهد.
- ترمینال N: نشان دهنده نول میباشد.
- نشانگر: این علامت در برخی از کلید های محافظ جان وجود دارد که روشن و خاموش بودن کلید را نشان می‌دهد.
چگونگی عملکرد کلید محافظ جان در ساختمان هایی که چاه ارت ندارند.
قبل از استفاده از کلید محافظ جان در واحدها، بهتر است نوع شبکه توزیع داخلی ساختمان بررسی و مشخص شود. روش مورد استفاده در کشور ما TN-S یا ترانس توزیع است. باید توجه داشت که ساختمان نیز باید ارت واقعی داشته باشد. در ساختمان های فاقد ارت حتی اگر کلید مینیاتوری محافظ جان نیز مورد استفاده قرار بگیرد، خطرات ناشی از نشت جریان برق به صفر نمی رسد.
در ساختمان فاقد ارت در صورت نصب کلید محافظ جان، از خطرات مستقیم جلوگیری شده و مدار قطع می‌گردد اما اگر نشتی و تماس غیر مستقیم اتفاق بیفتد، هیچ محافظتی در کار نخواهد بود، برای مثال در صورت برخورد دست کودک به فاز پریز، کلید محافظ جریان را قطع می‌کند اما در صورت برق دار شدن بدنه وسایل برقی، هیچ محافظتی اعمال نمی‌شود.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، برای عملکرد درست و اصولی کلید محافظ جان، نیاز است تجهیزات برقی به سیستم ارتینگ متصل باشند تا از هرگونه خطر در تماس مستقیم و غیر مستقیم جلوگیری شود.
برند های تولید کننده کلید های محافظ جان
کلید محافظ جان توسط برند های مختلفی تولید می‌شوند که در زیر به برخی از پرفروش ترین های آن اشاره خواهیم کرد.
- لگراند: از برند های معروف فرانسوی است که انواع کلید محافظ جان تکفاز و محافظ جان سه فاز را به بازار عرضه می‌کند.
- هیوندا: این شرکت انواع کلید های محافظ جان تک فاز، سه فاز و ترکیبی را در کاتالوگ خود ارائه می‌کند، ولی به این توجه داشته باشید که نوع اصلی و اورجینال آن را را تهیه کنید.
- اشنایدر: کلید محافظ جان اشنایدر تولید کشور فرانسه می باشد که دارای انواع مختلفی شاما تکفاز، سه فاز و ترکیبی می باشد.
- کانل: این برند ایرانی نیز از تولید کنند گان موفق این محصولات است و کلید محافظ جان با حساسیت های جریانی متنوع را روانه بازار می کند.
- برای بررسی و خرید محصولات این برند می‌توانید به قسمت کلید محافظ جان کانل در سایت گردسوز مراجعه کنید.
- پارس فانال: برند پارس فانال انواع کلیدهای محافظ جان دو پل، چهار پل، ترکیبی الکترونیک و مگنتیک را به بازار عرضه می‌کند.
جمع‌بندی
کلید محافظ جان از جمله قطعات محافظتی می باشند که علاوه بر افراد از رسیدن آسیب به وسایل و تجهیزات برقی نیز جلوگیری می‌کنند، شما می‌توانید از طریق سایت گردسوز به صورت اینترنتی سفارش داده و از راهنمایی‌های بخش پشتیبانی بهره‌مند شوید.